Bài học kinh doanh đầu tư vào lĩnh vực mình ít hiểu biết
câu chuyện kinh doanh và bài học:
QUÁN KHAI TRƯƠNG VỚI CHƯƠNG TRÌNH KHUYẾN MÃI 29.000 ĐỒNG/BÁT BÚN CÁ TRONG 10 NGÀY ĐẦU VÀ CÁI KẾT ĐẮNG... 😰
Sau khi nghỉ việc tại một công ty lớn, anh Nguyễn Đức Toàn (Hoàng Mai, Hà Nội) quyết định dấn thân vào con đường kinh doanh ẩm thực với số vốn 300 triệu đồng. Để chuẩn bị khởi nghiệp, anh không ngần ngại chi hơn 50 triệu đồng cho một khóa học nấu bún riêu, tích lũy tay nghề trước khi bắt đầu.
Với sự tự tin vào tay nghề và món bún cá mang "nét riêng", anh Toàn chọn Linh Đàm, khu vực đông dân cư với nhu cầu ăn uống cao, để mở cửa hàng. Dù đã có một số quán bún cá khác, anh vẫn tự tin không ngại cạnh tranh nhờ hương vị đặc trưng của quán mình.
Do khó tìm được mặt bằng ưng ý tại khu vực sầm uất, anh Toàn thuê một cửa hàng ở góc gần đó, nơi có lượng khách qua lại khá đông. Giá thuê mặt bằng lên tới 45 triệu đồng/tháng (chưa bao gồm điện nước và phí dịch vụ quản lý). Anh đã chi 145 triệu đồng cho 3 tháng thuê nhà đầu tiên với hợp đồng kéo dài 1 năm. Số tiền còn lại được dùng để đầu tư cơ sở vật chất như bàn ghế, nồi niêu, bát đĩa và nhập nguyên liệu ban đầu.
Quán khai trương với chương trình khuyến mãi 29.000 đồng/bát trong 10 ngày đầu. Nhờ quảng cáo và phát tờ rơi, lượng khách những ngày đầu khá đông, tạo không khí nhộn nhịp.
Sau khi chương trình khuyến mãi kết thúc, giá mỗi bát bún cá trở về mức 35.000 đồng. Lượng khách thưa thớt dần, có ngày quán chỉ bán được vỏn vẹn chục bát.
Tình trạng vắng khách kéo dài khiến nguyên liệu tươi sống không tiêu thụ kịp, phải bỏ đi nhiều, gây thất thoát.
Tháng đầu tiên, quán chịu lỗ. Sang tháng thứ hai, tình hình không khá hơn, anh Toàn tiếp tục ghi nhận khoản lỗ. Tổng số tiền lỗ sau hai tháng lên tới hơn 40 triệu đồng.
Nhận thấy khả năng trụ vững là rất khó, anh Toàn quyết định chấp nhận chịu lỗ, nhượng lại cửa hàng để tìm hướng đi mới. Anh Toàn thẫn thờ nhìn chiếc bảng hiệu mới tinh giờ phải gỡ xuống.
“Số vốn ban đầu 300 triệu đồng chỉ còn vỏn vẹn vài chục triệu, chưa kể bán hàng ăn phải thức khuya dậy sớm rất mệt mỏi khi thu không đủ chi. Thất bại lần này là một bài học đắt giá”, anh Toàn buồn rầu chia sẻ.
Theo anh, sai lầm lớn là "tay trái vào nghề", chưa có kinh nghiệm quản lý, vận hành nhà hàng và chưa nghiên cứu kỹ thị trường. Tình hình kinh doanh ảm đạm một phần do người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu, khiến việc thu hút và giữ chân khách hàng trở nên khó khăn.
#Vietnamnet #Kinhdoanh #PT
Phân tích lỗi sai và bài học kinh nghiệm từ câu chuyện của anh Nguyễn Đức Toàn
1. Lỗi sai trong chiến lược kinh doanh
(a) Không nghiên cứu thị trường kỹ lưỡng
- Anh Toàn chọn mở quán bún cá ở khu vực đã có nhiều đối thủ cạnh tranh nhưng không phân tích rõ:
- Nhu cầu thực tế của khách hàng (có đủ lớn để chia sẻ thị phần?).
- Điểm khác biệt của quán so với đối thủ (chỉ dựa vào "hương vị riêng" là chưa đủ).
- Giá cả phù hợp với phân khúc khách hàng trong khu vực.
(b) Chi phí mặt bằng quá cao so với doanh thu tiềm năng
- 45 triệu/tháng (chưa tính điện nước, phí quản lý) là mức giá rất cao, đòi hỏi doanh thu phải ít nhất 150-200 triệu/tháng để có lãi.
- Vị trí góc đường đông người qua lại nhưng không chắc đã thu hút đúng đối tượng khách hàng mục tiêu.
(c) Khuyến mãi quá sâu nhưng không có chiến lược giữ chân khách
- Giá 29.000đ/bát (giảm gần 20% so với giá gốc 35.000đ) thu hút khách nhưng:
- Không tính toán được chi phí biên, dẫn đến lỗ vốn ngay cả khi đông khách.
- Không có kế hoạch chuyển đổi khách "ăn thử" thành khách quen (ví dụ: tích điểm, voucher giảm giá lần sau).
(d) Quản lý nguyên liệu kém hiệu quả
- Không dự báo được lượng khách sau khuyến mãi → dư thừa nguyên liệu tươi sống, gây lãng phí.
- Không có giải pháp bảo quản hoặc tái chế nguyên liệu (ví dụ: làm nước dùng dự trữ, bán hàng takeaway).
(e) Thiếu kinh nghiệm vận hành F&B
- Kinh doanh F&B đòi hỏi kiến thức về quản lý chi phí, nhân sự, supply chain nhưng anh Toàn chỉ tập trung vào tay nghề nấu ăn.
2. Bài học kinh nghiệm
(a) Nghiên cứu thị trường trước khi đầu tư
- Phân tích đối thủ, nhu cầu khách hàng, điểm mạnh/yếu của vị trí mặt bằng.
- Test thị trường bằng cách bán online trước hoặc hợp tác với các quán nhỏ để đánh giá phản ứng.
(b) Kiểm soát chi phí cố định
- Không thuê mặt bằng giá cao ngay từ đầu, có thể start-up với mô hình nhỏ (ghost kitchen, bán online) hoặc chia sẻ không gian.
- Tính toán break-even point: Doanh thu tối thiểu cần đạt để không lỗ.
(c) Chiến lược khuyến mãi thông minh
- Khuyến mãi nên có giới hạn (ví dụ: 50 bát/ngày) để kiểm soát chi phí.
- Kết hợp chương trình loyalty (tặng voucher 10% cho lần sau, tích điểm đổi quà).
(d) Tối ưu quy trình vận hành
- Dự báo nguyên liệu theo lượng khách thực tế.
- Đa dạng hóa sản phẩm để tận dụng nguyên liệu (ví dụ: bún cá + bánh đa cua để giảm lãng phí).
(e) Học hỏi kinh nghiệm quản lý
- Tham gia các khóa học quản trị nhà hàng, học hỏi từ người đi trước.
- Có thể làm việc part-time tại quán ăn khác để tích lũy kiến thức trước khi tự mở quán.
Kết luận
Thất bại của anh Toàn đến từ sự thiếu chuẩn bị về chiến lược, tài chính và vận hành. Bài học lớn nhất là:
- Kinh doanh F&B không chỉ cần "ngon" mà phải có kế hoạch rõ ràng.
- Start small, test fast: Bắt đầu từ quy mô nhỏ, tối ưu dần trước khi mở rộng.
Nếu làm lại, anh nên thử nghiệm với mô hình bán online trước, sau đó mới thuê mặt bằng khi đã có lượng khách ổn định.
----
một phần lỗi là anh Toàn là tay ngang, không chuyên môn kinh nghiệm gì trong lĩnh vực này, chẳng qua do thất nghiệp, mới mở ra đầu tư làm, trong một lĩnh vực mà anh có rất ít hiểu biết
---
Đúng! Đây chính là "gốc rễ" thất bại của anh Toàn.
Anh ấy đã lao vào kinh doanh F&B (Food & Beverage) với tư duy của một người làm thuê, thiếu kiến thức nền tảng về ngành và kỹ năng quản trị doanh nghiệp nhỏ. Cụ thể:
1. Sai lầm chết người: "Tay ngang" nhưng không học hỏi bài bản
- Không hiểu đặc thù ngành F&B:
- Kinh doanh ẩm thực không chỉ là nấu ngon, mà còn là quản lý chi phí, nhân sự, marketing, supply chain.
- Anh Toàn chỉ học nấu bún riêu (kỹ năng chuyên môn hẹp) nhưng không học cách vận hành quán.
- Không có kinh nghiệm thực tế:
- Chưa từng làm việc trong nhà hàng, quán ăn → không biết cách tính food cost, quản lý kho, đối phó với biến động doanh thu.
- Không hiểu tâm lý khách hàng và cách cạnh tranh trong ngành F&B (ví dụ: khách quen trung thành với quán cũ, giá rẻ không phải yếu tố quyết định lâu dài).
2. Hậu quả của việc "không chuyên"
- Chi phí vận hành không kiểm soát được:
- Không tính toán được giá vốn/bát bún → khuyến mãi 29k có thể đang bán lỗ vặt mà không biết.
- Không biết cách tối ưu nguyên liệu → lãng phí khi ế hàng.
- Không có chiến lược dài hạn:
- Tưởng rằng "khuyến mãi đông khách" là thành công, nhưng thực chất chỉ là hiệu ứng tạm thời.
- Không có kế hoạch giữ chân khách sau khuyến mãi (ví dụ: chăm sóc khách hàng, cải thiện trải nghiệm).
3. Bài học cho người "tay ngang" muốn kinh doanh F&B
(a) Phải "vỡ lòng" trước khi đầu tư lớn
- Đi làm thuê trong ngành trước: Làm bếp, phục vụ, quản lý quán ăn ít nhất 3–6 tháng để hiểu cách vận hành.
- Học khóa quản trị nhà hàng cơ bản: Đừng chỉ học nấu ăn, phải học cách tính food cost, quản lý nhân sự, marketing.
(b) Start nhỏ, test nhanh
- Bắt đầu với mô hình nhỏ: Bán online, stall ở chợ, hoặc thuê góc nhỏ trong quán khác để thử nghiệm trước khi thuê mặt bằng đắt đỏ.
- Tính toán break-even ngay từ đầu: Phải biết mỗi ngày cần bán bao nhiêu bát để không lỗ.
(c) Đừng dồn hết vốn vào rủi ro cao
- Anh Toàn chi 145 triệu/3 tháng tiền nhà (gần 50% vốn) là quá mạo hiểm.
- Nên giữ lại ít nhất 30–50% vốn để xoay xở khi gặp khó khăn.
(d) Tìm mentor hoặc đối tác có kinh nghiệm
- Nếu là "tay ngang", nên hợp tác với người đã kinh doanh F&B thành công để học hỏi và giảm rủi ro.
Kết luận: Kinh doanh không phải là "đánh cược"
Anh Toàn thất bại vì coi việc mở quán như một "cứu cánh" sau thất nghiệp, mà không xem đó là một dự án cần nghiên cứu nghiêm túc.
Bài học đắt giá nhất:
- Không có ngành nào "dễ ăn" kể cả bán hàng ăn.
- Kinh nghiệm thực tế quan trọng hơn tiền vốn. Nếu không biết bơi, đừng nhảy xuống biển sâu!
Nếu muốn thử lại, anh ấy nên:
- Đi làm cho một quán bún cá để tích lũy kinh nghiệm.
- Khởi nghiệp lại với mô hình nhỏ (bán online, quán di động).
- Chỉ đầu tư lớn khi đã hiểu rõ mọi rủi ro và có kế hoạch dự phòng.
---------------------
không phải cứ nấu ăn ngon, giỏi chuyên môn là sau mở kinh doanh, mở quán ăn sẽ thành công, vì nó không chỉ là kỹ năng chuyên môn, mà nó cần nhiều kỹ năng khác như quản lý tài chính, marketing,..
Câu chuyện của anh Toàn là một minh chứng rõ ràng:
"Kinh doanh ẩm thực thành công không phải là cuộc chơi của những người chỉ giỏi nấu ăn, mà là của những người giỏi QUẢN TRỊ."
Nhiều người lầm tưởng:
- "Mình nấu ngon thì khách sẽ tự tìm đến" → Sai! Khách cần trải nghiệm tổng thể (dịch vụ, giá cả, vị trí, thương hiệu).
- "Cứ mở quán rồi từ từ học" → Rủi ro rất cao, đặc biệt khi vốn ít và thiếu kinh nghiệm.
Những kỹ năng QUAN TRỌNG HƠN cả nấu ăn ngon để kinh doanh F&B thành công:
1. Kỹ năng quản lý tài chính
- Tính toán food cost (giá vốn nguyên liệu/bát) để định giá bán đảm bảo lãi.
- Ví dụ: Nếu bát bún cá giá vốn 25k, bán 35k nhưng phải trả 45 triệu tiền thuê nhà/tháng → Phải bán ~1.500 bát/tháng mới hòa vốn.
- Kiểm soát dòng tiền: Tránh "chết" vì hết tiền mặt (như anh Toàn chi 145 triệu tiền nhà ngay từ đầu).
2. Kỹ năng marketing & thu hút khách
- Không phải cứ khuyến mãi là thành công:
- Giảm giá ồ ạt (như 29k/bát) dễ thu hút khách "ăn thử" nhưng không giữ được khách lâu dài.
- Cần chiến lược xây dựng thương hiệu (hương vị độc đáo, phong cách phục vụ, câu chuyện truyền cảm hứng).
- Tận dụng digital marketing:
- Facebook, TikTok, Foody để quảng bá.
- Livestream nấu ăn, tương tác với khách hàng.
3. Kỹ năng quản lý vận hành
- Tối ưu nhân sự:
- Nếu tự nấu → Không có thời gian quản lý, tính toán chi phí.
- Thuê nhân viên → Cần đào tạo bài bản để đảm bảo chất lượng đồng nhất.
- Kiểm soát nguyên liệu:
- Mua hàng theo lượng khách dự kiến, tránh lãng phí.
- Dự trữ đông lạnh hoặc tái chế nguyên liệu thừa (ví dụ: nước dùng đóng túi).
4. Kỹ năng nghiên cứu thị trường
- Hiểu khách hàng mục tiêu:
- Dân văn phòng thích nhanh, gọn? Gia đình thích không gian rộng?
- Phân tích đối thủ:
- Quán xung quanh bán giá bao nhiêu? Điểm mạnh/yếu của họ là gì?
5. Kỹ năng xử lý khủng hoảng
- Khi ế hàng, phải làm gì? (Ví dụ: Giảm giờ mở cửa, chuyển sang bán online, hợp tác với NowFood/GrabFood).
- Khi có feedback xấu, phản ứng thế nào để cứu vãn uy tín?
Bài học đắt giá từ anh Toàn:
- Nấu ngon chỉ là điều kiện CẦN, không phải điều kiện ĐỦ.
- Kinh doanh F&B giống như chạy một startup nhỏ: Cần tư duy quản trị, không phải tư duy "tự làm tự hưởng".
Lời khuyên cho người muốn khởi nghiệp F&B từ con số 0:
- Học trước khi chơi: Làm việc trong quán ăn ít nhất 3–6 tháng để hiểu cách vận hành.
- Start nhỏ: Bán online, pop-up store, hoặc thuê góc nhỏ để test thị trường.
- Tìm mentor: Học hỏi từ người có kinh nghiệm để tránh "vết xe đổ" như anh Toàn.
- Luôn dự phòng vốn: Ít nhất 30% vốn để xoay xở khi gặp khó khăn.
Kết luận:
- Thất bại của anh Toàn không phải vì thiếu đam mê, mà vì thiếu kiến thức kinh doanh.
- Muốn thành công, phải xem quán ăn là một DOANH NGHIỆP, không phải nơi "tự do nấu nướng".
Nhận xét
Đăng nhận xét